|
|
|
|
|
Λόγος του εν Αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου περί μετανοίας. |
Η πίστη χωρίς τα έργα είναι νεκρή. Αγαπητοί μου αδελφοί, Όπως οι γεωργοί δεν έχουν καμία ωφέλεια, όταν την ώρα της σποράς ρίχνουν το σπόρο στο δρόμο, έτσι και εμάς σε τίποτα δεν μας ωφελεί το χριστιανικό μας όνομα, όταν δεν φανερώνουμε την χριστιανική μας ιδιότητα και με καλά έργα.
Κι αν θέλετε , θα σας φέρω αξιόπιστο μάρτυρα τον αδελφόθεο Ιάκωβο που λέει: «Η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή». Aρα λοιπόν παντού πρέπει να μας συνοδεύουν τα καλά έργα, γιατί όταν απουσιάζουν, σε τίποτα δεν μας ωφελεί το γεγονός ότι ονομαζόμαστε χριστιανοί. Και μην εκπλήσσεσαι. |
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
Γιατί, πες μου, τι κέρδος έχει ο στρατιώτης από την στράτευση του, εάν δεν είναι άξιος της αποστολής του και δεν πολεμά για τον βασιλιά του που τον τρέφει; Ίσως, αν και είναι φοβερό αυτό που λέω, θα ήταν καλύτερα να μην στρατευθεί παρά να στρατευθεί και να αδιαφορεί για την τιμή του βασιλιά. Γιατί πως είναι δυνατόν να μην τιμωρηθεί αυτός που, ενώ τρέφεται από τον βασιλιά , δεν αγωνίζεται για τον βασιλιά; Και τι λέω, δεν αγωνίζεται για τον βασιλιά; Μακάρι να φροντίζαμε τουλάχιστον για τις ψυχές μας. Ζωή μέσα στον κόσμο και σωτηρία ψυχής καθόλου δεν είναι αντίθετα μεταξύ τους Και πώς θα μου πει κάποιος μπορώ να ζω μέσα στον κόσμο και τις δυσκολίες του, και συγχρόνως να πετύχω και τη σωτηρία μου; Τι λες άνθρωπε μου; Θέλεις στα σύντομα να σου δείξω ότι αυτό που σε σώζει δεν είναι ο τόπος, αλλά ο τρόπος που ζεις και η διάθεσή σου; |
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
Ο Αδάμ ευρισκόμενος μέσα στον παράδεισο ναυάγησε σαν μέσα σε λιμάνι, ενώ ο Λωτ ευρισκόμενος μέσα στα Σόδομα σώθηκε σαν μέσα σε πέλαγος. Ο Ιώβ πάνω στην κοπριά δικαιώθηκε, ενώ ο Σαούλ μέσα στα πλούτη έχασε και την επίγεια και την ουράνια βασιλεία. |
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
Συνεπώς δεν μπορεί κανείς να δικαιολογείται και να λέει: Δεν μπορώ να ζω μέσα στον κόσμο και τις δυσκολίες του, και συγχρόνως να πετύχω την σωτηρία μου. Φοβερή η ώρα της θείας Ευχαριστίας Αλλά τι φταίει και τα λέτε αυτά; Φταίει το ότι άλλοι δεν έρχεστε τακτικά στην θεία Λατρεία κι άλλοι στο θείο κήρυγμα. Δεν βλέπετε αυτούς που θέλουν να πάρουν αξιώματα από τον επίγειο βασιλιά, πώς κάθονται γύρω του , πως βάζουν και άλλους να μεσολαβήσουν, για να μην χάσουν αυτό που ζητούν; Αυτά λέγονται για εκείνους που δεν έρχονται στις ιερές μας συνάξεις και για εκείνους που κουβεντιάζουν και χαζολογούν την της φοβερής και μυστικής τράπεζας. Τι κάνεις άνθρωπέ μου; Όταν ο ιερέας είπε: « Ας στρέψουμε προς τα πάνω το νου και τις καρδιές μας», δεν του υποσχέθηκες και του είπες: « Τις έχουμε στραμμένες προς τον Κύριο». Δεν φοβάσαι; Δεν κοκκινίζεις, καθώς αποδεικνύεσαι ψεύτης αυτή την φοβερή ώρα; |
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
Πωπώ τι θαύμα! Η μυστική τράπεζα να είναι έτοιμη, ο Αμνός του Θεού να σφαγιάζεται για σένα, φωτιά πνευματική να αναβλύζει από την άχραντη τράπεζα, τα Χερουβείμ να είναι παρόντα, τα Σεραφείμ να πετούν, τα εξαπτέρυγα να αποκαλύπτουν τα πρόσωπά τους, όλοι οι άγγελοι να πρεσβεύουν μαζί με τον ιερέα για σένα , το πυρ το πνευματικό να κατεβαίνει, το αίμα να χύνεται από την άχραντη πλευρά μέσα στο ποτήρι για τον δικό σου καθαρμό, και εσύ να μην τρομάζεις; Δεν κοκκινίζεις από ντροπή, καθώς αποδεικνύεσαι ψεύτης και κατά την φοβερή αυτή ώρα; Εκατόν εξήντα οκτώ ώρες έχει η εβδομάδα. Από αυτές ο Θεός μία και μόνη ξεχώρισε για τον εαυτό του. Και εσύ αυτή την ώρα την σπαταλάς σε πράγματα βιοτικά και γελοία και σε ανώφελες συναναστροφές; Πώς τολμάς κατόπιν και προσέρχεσαι στην θεία Κοινωνία; Πώς πλησιάζεις με μολυσμένη συνείδηση; Aραγε εάν κρατούσες στα χέρια σου κοπριά, θα τολμούσε σαν αγγίξεις έστω και την άκρη από το ένδυμα του επίγειου βασιλιά; Ποτέ δεν θα τολμούσες κάτι τέτοιο. Όταν κοινωνούμε, παίρνουμε Σώμα και Αίμα Χριστού. Να προσερχόμαστε στο μυστήριο με πίστη, φόβο και αμνησικακία. Καθώς βλέπεις τα καθαγιασμένα Δώρα, μη νομίσεις ότι έχεις μπροστά σου κοινό ψωμί, μη νομίσεις ότι έχεις κοινό κρασί. Η θεία Κοινωνία δεν αποβάλλεται από τον οργανισμό μας όπως οι άλλες τροφές. Μακριά από σένα τέτοιος λόγος. Μακριά από σένα τέτοια σκέψη. Αλλά όπως καίγεται το κερί χωρίς να αφήνει υπολείμματα, κατά τον ίδιο τρόπο να πιστεύεις ότι η θεία Κοινωνία αναλώνεται μέσα μας καθώς ενώνεται με το σώμα μας. Γι΄ αυτό όταν προσέρχεστε στο μυστήριο να μην νομίζετε ότι παίρνετε το θείο Σώμα από ανθρώπινα χέρια, αλλά να πιστεύετε ότι λαβαίνετε το θείο Σώμα από τα ίδια τα Σεραφείμ με την πύρινη εκείνη λαβίδα, που είδε σε όραμα ο προφήτης Ησαΐας. Κι΄ όταν μεταλαβαίνουμε το άγιο Αίμα, να νιώθουμε σαν να αγγίζουμε με τα χείλη τη θεία άχραντη πλευρά του Κυρίου. Λοιπόν, αδελφοί μου, να μη λείπουμε απ΄ την εκκλησία, μα κι΄ όταν εκκλησιαζόμαστε, να μην διασπάται η προσοχή μας με διάφορες συζητήσεις. Να στεκόμαστε με φόβο και τρόμο, με το βλέμμα προς τα κάτω, αλλά την ψυχή προς τα άνω. Να αναστενάζουμε μέσα μας, να αλαλάζουμε με την καρδιά. Ή δεν βλέπετε αυτούς που παρουσιάζονται στο σαρκικό και φθαρτό και πρόσκαιρο και επίγειο βασιλιά, πώς στέκονται ακίνητοι, αμίλητοι, ασάλευτοι, χωρίς να στρέφουν το βλέμμα από δω κι΄ από κει, σοβαροί, σκυθρωποί, τρομαγμένοι? Από αυτούς άνθρωπέ μου ελέγξου, και σε παρακαλώ έτσι στάσου και εσύ ενώπιον του Θεού, σαν να βρίσκεσαι στον επίγειο βασιλιά μπροστά, αν και οφείλεις να παρουσιάζεσαι με πολύ περισσότερο φόβο ενώπιον του επουρανίου Βασιλιά. Αυτά δεν θα σταματήσω να σας τα λέω πολλές φορές, έως ότου δω ότι διορθωθήκατε. Κι΄ όταν εισερχόμαστε στην εκκλησία, να εισερχόμαστε σύμφωνα με το θείο θέλημα, χωρίς να έχουμε μνησικακία (δεν κρατάμε κακία) στην ψυχή μας, για να μην προσευχόμαστε εναντίον του εαυτού μας, όταν λέμε: «’Αφες ημίν, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών». Γιατί αυτός ο λόγος είναι φοβερός, κι΄ όποιος τον απευθύνει στο Θεό, είναι σαν να του λέει: «Aφησα, Κύριε, άφησε και εσύ• έλυσα, λύσε και εσύ• συγχώρησα, συγχώρησε και εσύ• εάν κράτησα, κράτησε και εσύ• εάν δεν συγχώρησα τα πταίσματα του πλησίον μου, ούτε και εσύ να συγχωρήσεις τα δικά μου αμαρτήματα• όπως φέρθηκα στον συνάνθρωπο μου, έτσι να φερθείς και εσύ σε μένα. Να μετανοήσουμε όσο ακόμη έχουμε καιρό. Αδύνατη η μετάνοια στην άλλη ζωή. Έχοντας αυτά υπόψη μας και σκεπτόμενοι τη φοβερή ημέρα της κρίσεως και το πυρ της κολάσεως και τις δεινές τιμωρίες, ας επιστρέψουμε από τον πλανεμένο δρόμο μας. Γιατί θα έρθει η ώρα, που η πραγματικότητα αυτού του κόσμου θα χαθεί και δεν θα μπορεί κανείς τότε να αγωνιστεί. Όταν τελειώσει αυτή η ζωή, τίποτε δεν μπορούμε να κάνουμε. Όταν λήξουν οι τελετές στο στάδιο, δεν μπορούμε να κερδίσουμε στεφάνια. Αυτός ο καιρός( της παρούσας ζωής) είναι για μετάνοια, ο άλλος (μετά τον θάνατο) είναι για την κρίση. Αυτός ο καιρός είναι για αγώνες, ο άλλος για τα στεφάνια. Αυτός είναι για κόπους, ο άλλος για απόλαυση. Αυτός είναι για κούραση, ο άλλος για ανταπόδοση. Σηκωθείτε, παρακαλώ , σηκωθείτε και ας ακούσουμε με προθυμία τα λεγόμενα. Ζήσαμε σαρκικά, ας ζήσουμε και πνευματικά. Ζήσαμε με ηδονές, ας ζήσουμε επιτέλους και με αρετές. Ζήσαμε με αμέλεια, ας ζήσουμε και με μετάνοια. «Γιατί περηφανεύεσαι χώμα και στάχτη;» Γιατί φουσκώνεις άνθρωπε; Γιατί κομπιάζεις; Τι ελπίζεις από τη δόξα του κόσμου και από τον πλούτο; Όλα τα ανθρώπινα τελειώνουν στον τάφο. Ας κάνουμε μια επίσκεψη στους τάφους, παρακαλώ, κι ας δούμε εκεί το μυστήριο του θανάτου. Ας δούμε διαλυμένο εκεί τον άνθρωπο, κόκκαλα φαγωμένα, σώματα σαπισμένα. Κι΄ αν είσαι σοφός σκέψου, κι αν είσαι λογικός άνθρωπος, πες μου, ποιος είναι εκεί ο βασιλιάς και ποιος απλός πολίτης, ποίος άρχοντας και ποιος δούλος, ποιος είναι γραμματισμένος και ποιος αγράμματος. Πού είναι εκεί η ομορφιά της νιότης? Πού είναι το χαρούμενο πρόσωπο? Πού είναι τα ωραία μάτια? Πού είναι η καλλίγραμμη μύτη? Πού είναι το λαμπερό μέτωπο? Δεν έγιναν όλα σκόνη? Δεν έγιναν όλα χώμα? Δεν έγιναν όλα σκουλήκια και δυσοσμία? Δεν καταφαγώθηκαν όλα? Να μετανοήσουμε έγκαιρα. Να μην περιφρονήσουμε την θυσία του Κυρίου υπέρ ημών. Αυτά έχοντας υπόψη αδελφοί μου, και αναλογιζόμενοι την τελευταία μέρα της ζωής μας, όσο έχουμε καιρό, ας επιστρέψουμε από τον πλανεμένο δρόμο μας. Εξαγοραστήκαμε με τίμιο αίμα. Ο Θεός για αυτό φανερώθηκε στη γη και δεν είχε που να κλίνει το κεφάλι του. Πω, πω, τι θαύμα! Ο Κριτής οδηγείται στο δικαστήριο χάριν των καταδίκων. Η ζωή γεύεται τον θάνατο, ο πλάστης ραπίζεται από το πλάσμα, ο αθέατος και από τα Σεραφείμ , φτύνεται από τον δούλο, γεύεται ξύδι και χολή, τρυπιέται με την λόγχη, μπαίνει στον τάφο. Και εσύ άνθρωπέ μου, αδιαφορείς, πες μου, και κοιμάσαι και περιφρονείς; Δεν ξέρεις ότι και το αίμα σου να χύσεις για τον χριστό, ούτε τότε θα ξοφλήσεις το χρέος σου; Γιατί άλλη αξία έχει το αίμα του Κυρίου, και άλλη το αίμα του δούλου. Πρόλαβε με την μετάνοια και την επιστροφή, τον θάνατο, γιατί σαν έρθει αυτός θα είναι αδύνατη κάθε μετάνοια και διόρθωση. Γιατί η μετάνοια είναι ισχυρή, όσο ζούμε εδώ στη γη, ενώ στον Aδη είναι ανίσχυρη. Ας αναζητήσουμε τον Κύριο, λοιπόν, όσο έχουμε καιρό. Ας εργαζόμαστε το καλό, ώστε και από την μέλλουσα αιώνια κόλαση να απαλλαχτούμε, αλλά και της ουράνιας βασιλείας να αξιωθούμε με τη χάρη και φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, στον οποίο ανήκει η δόξα και η δύναμη στους αιώνες των αιώνων. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
